zareaguj w jezyku niemieckim
Germanizmy w języku polskim 1200 800 Diana Korzeb Diana Korzeb 25 września 2015 30 sierpnia 2021 Pamiętam początki nauki języka niemieckiego, kiedy wszystko było nowe. Rodzajniki der, die, das. Słówka bequem, Tisch, Heft, Buch. Nowe litery ä, ö, ü, ß. W końcu inna wymowa Vater, Brüder, Wohnung. W tym gąszczu nowości każde znajome słówko było na wagę złota. Naukę trochę ułatwiała mi szkolna znajomość angielskiego i…germanizmy. Chociaż z obecności tych drugich nie zdawałam sobie początkowo sprawy, a niektóre zdarza mi się odkrywać dopiero teraz. Na pewno nie raz słyszysz, że praktycznie każdy język jest jak żywy organizm. Nie tylko ewoluuje sam z siebie, ale podlega też silnym wpływom sąsiednich języków, bądź tego języka, który jest w danym momencie na topie. Obecnie jest to bez wątpienia angielski, ale kiedyś był to francuski czy choćby łacina. Ze względu na naszą trudną historię z naszym w zasadzie największym sąsiadem, Niemcami, język polski najeżony jest germanizmami i to czasem w takich miejscach, w których w ogóle się ich nie spodziewamy. Przygotowałam dla Ciebie listę germanizmów podzieloną na kilka kategorii. Starałam się wyszukać słowa, które są najbardziej podobne do oryginału i te najbardziej znane. Jeśli chcesz poznać więcej germanizmów, to sprawdź link podany w źródłach. Zapewne zastanawiasz się, skąd taka mnogość niemieckich zapożyczeń w dziale miejsko-budowlanym. Pamiętasz ze szkoły lekcję historii o lokacji miast na prawie niemieckim? Kiedyś nie można było ot tak sobie założyć miasta, potrzebne do tego były odpowiednie rozporządzenia i reguły. To właśnie z tego powodu tak wiele słów związanych z budową miasta pochodzi z języka niemieckiego. Budownictwo blacha – das Blech cegła – der Ziegel dach – das Dach farba – die Farbe gwint – das Gewinde hak – der Haken kabel – das Kabel kielnia – die Kelle kit – der Kitt komin – der Kamin lochy – das Loch (dziura) lufcik – die Luft (powietrze) luka – die Lücke sala – der Saal smarować – schmieren sznurek – die Schnur szpachla – der Spachtel szufla – die Schaufel szyba – die Scheibe rura – das Rohr warsztat – die Werkstatt Dom komoda – die Kommode regał – das Regal sofa – das Sofa szlafrok – der Schlafrock szlafmyca – die Schlafmütze szuflada – die Schublade Gotowanie, kuchnia bigos – der Beguss (zalewanie wodą) breja – der Brei (papka, kleik) brytfanna – die Bratpfanne (patelnia) cukier – der Zucker flaszka – die Flasche (butelka) kajzerka – die Kaisersemmel (bułka „cesarska”) kartofel – die Kartoffel szynka – der Schinken Miasto i prawa miejskie arsenał – das Arsenal burmistrz – der Bürgermeister gmina – die Gemeinde grunt – der Grund handel – der Handel jarmark – der Jahrmarkt kasa – die Kasse kiermasz – die Kirmes kino – das Kino knajpa – die Kneipe lada – der Laden (sklep) plac – der Platz ratusz – das Rathaus sołtys – der Schultheiß stempel – der Stempel szyld – das Schild wójt – der Vogt Inne baki/baczki – die Backen (policzki) bumelować – bummeln bursztyn – der Bernstein cel – das Ziel fajnie – fein (drobny, doskonały) fałsz – falsch herszt – herrschen (rządzić) kac – der Katzenjammer majstersztyk – das Meisterstück malować – malen obcas – der Absatz radzić – raten smakować – schmecken szacować – schätzen szpic – die Spitze szwagier – der Schwager wihajster – Wie heißt er? (Jak mu tam? Jak on się nazywa?) wyklarować – klar (jasny, przejrzysty) Zawody drukarz – der Drucker drukować – drucken farbiarz – der Färber kelner – der Kellner kanclerz – der Kanzler mistrz/majster – der Meister rycerz – der Ritter Powyższy wpis powstał z połączenia dwóch akcji blogerów kulturowo-językowych: W 80 blogów dookoła świata i wrześniowego Miesiąc Języków. Przez cały wrzesień przygotowywaliśmy wpisy o różnych językach widzianych z perspektywy kraju i języka, o których piszemy. Jeśli interesują Cię pozostałe wpisy, to kliknij w tagi bądź linki poniżej. Pozostałe wpisy z tego cyklu: Polsko-austriacki przekładaniec, Fałszywi przyjaciele, Francuskie zapożyczenia w języku polskim, Polskie akcenty w języku francuskim, Najsłynniejszy Gruzin w Polsce, O tym jak i dlaczego Hiszpanie uczą się polskiego, Polska okiem Norwega, Szwedzkie słowa w języku polskim, Czy przybył już poseł Lechistanu?, MAM NEWSA czyli ile angielskiego jest w polskim, Włoszki, które pokochały Polskę, Czy wiesz, co mówisz (po włosku)?! Rozkład jazdy na ten miesiąc: (wtorek) – angielski (piątek) – chiński (poniedziałek) – francuski (czwartek) – kirgiski (niedziela) – niemiecki (środa) – rosyjski (sobota) – szwedzki (wtorek) – włoski (piątek) – polski Źródła: (de Vincenz, A. / Hentschel, G.: Das Wörterbuch der deutschen Lehnwörter in der polnischen Schrift- und Standardsprache. Göttingen – Oldenburg.)
Spójniki w niemieckim łączą dwa zdania składowe w jedno. Spójniki niemieckie (Konjunktionen/ Bindewörter) łączą słowa, grupy słów lub zdania. Co istotne – wiele ze spójników wpływa na kolejność słów w zdaniu, które wprowadzają, czyli na szyk zdania. Spójniki niemieckie – przykłady
Proste pytania w języku niemieckim możemy zadawać na dwa sposoby: 1. Stosując inwersję, czyli zamianę miejscami orzeczenia (czasownika) i podmiotu (osoby). 2. Stosując zaimek pytający. O co chodzi? Już wyjaśniam. W mojej lekcji nr 3 pojawiły się następujące zdania: Uwe trinkt Wasser. – Uwe pije wodę. Eva wohnt in Berlin. – Eva mieszka w Berlinie. Zadajmy pytania do tych zdań. W zależności od tego, o co chcemy zapytać, różnie zadamy pytanie. Jeśli nasze pytanie chcemy zadać stosując polskie słowo „czy”, czyli: Czy Uwe pije wodę? Czy Eva mieszka w Berlinie? zastosujemy pierwszy punkt, czyli inwersję. Słowo „czy” w tym momencie nie będzie występowało. Inwersja zrobi to za nie. Zamieńmy zatem kolejność wyrazów w zdaniu (zamieńmy miejscami czasownik i osobę): Uwe trinkt Wasser. Trinkt Uwe Wasser? (Czy Uwe pije wodę) Eva wohnt in Berlin. Wohnt Eva in Berlin? (Czy Eva mieszka w Berlinie?) Ad. 2. Interesuje nas inna informacja, chęć zadania pytania w inny sposób? Zastosujemy wtedy tak zwany zaimek pytający. W języku niemieckim zaimki pytające rozpoczynają się na literę „W”. Są to ważne wyrazy na początkowym etapie nauki i zapoznanie się z nimi będzie dla Was bardzo pomocne. Zaimki pytające w języku niemieckim (nie wprowadzam tutaj wszystkich, lecz te najważniejsze na tym etapie): wer? – kto? was? – co? wo? – gdzie? wohin? – dokąd? woher? – skąd? warum? – dlaczego? wie? – jak? wen? – kogo? wem? – komu? wann? – kiedy? Jeżeli nasze pytanie będziemy rozpoczynać od zaimka pytającego po nim znajdzie się orzeczenie (czasownik) a następnie na trzecim miejscu podmiot (osoba). Uwe trinkt Wasser. Was trinkt Uwe? (Co pije Uwe?) Wer trinkt Wasser? (Kto pije wodę?) Eva wohnt in Berlin. Wo wohnt Eva? (Gdzie mieszka Eva?)Wer wohnt in Berlin? (Kto mieszka w Berlinie?) I to wszystko, jeśli chodzi o zadawanie prostych pytań w języku niemieckim! Zachęcam Cię do zapoznania się z moim e-bookiem „100 niemieckich czasowników”. Do końca października rabat 20zł. Wpisz po dodaniu do koszyka hasło: OKTOBER. Masz dodatkowe pytania? Zapisz je w komentarzu, chętnie odpowiem. Nie przegap kolejnych lekcji, zapisz się do subskrypcji a powiadomię cię o nich. Post Views: 23 565 Nawigacja wpisuNIEMIECKI Niemieckim. ZU HAUSE 1e Znajdź par Meine Deutschtour 8 Kapitel III Einladung zum Geburtstag Połącz w pary. autor: Betapys. Klasa 8 Niemiecki.
Poznaj 10 zdań w języku niemieckim, które obowiązkowo powinieneś/powinnaś znać:) 1. Das ist mir Wurst! – Jest mi to obojętne! Można też powiedzieć oczywiście: Das ist mir egal. 2. Ich drücke dir die Daumen! – Trzymam za ciebie kciuki! 3. Ich bin fix und fertig! – Jestem wykończona! Tą samą intencję wyrazimy poprzez: Ich bin erschöpft. 4. Ich habe die Nase voll! – Mam tego serdecznie dosyć! Dosłownie przetłumaczymy to zdanie jako: Mam pełny nos. Jest to odpowiednik polskiego: Mam tego po dziurki w nosie. 5. Ich bin ganz Ohr. – Zamieniam się w słuch. 6. Der Zug ist schon abgefahren. – Już po ptakach. Dosłownie zdanie to przetłumaczymy jako: Pociąg już odjechał, a użyjemy go w momencie, kiedy chcemy komuś uzmysłowić, że jakaś okazja/szansa już przepadła. 7. Ich habe Bock auf Pizza. – Mam ochotę na pizzę. Inaczej: Ich habe Lust auf Pizza. Możemy użyć tego zdania również jako zaprzeczenie: Ich habe keinen/null Bock auf Partys (Nie mam ochoty na imprezy). 8. Alles in Butter. – Wszystko w porządku. 9. Ich verstehe nur Bahnhof. – Nic nie rozumiem. Pochodzenie tego idiomu wyjaśniłam szerzej tutaj: Moje ulubione niemieckie idiomy i ich pochodzenie. 10. Jetzt klingelt es bei mir! – Teraz to kumam! Klingeln to dzwonić, skojarzenie jest proste: dźwięk dzwoneczka w głowie, który sygnalizuje zrozumienie jakiegoś zagadnienia. Podobne wpisy, moje TOP: 1. TOP 10 cytatów w języku niemieckim, które każdy wielbiciel czekolady powinien znać. 2. TOP 8 moich ulubionych piosenek w języku niemieckim. 3. Moje TOP 10 cytatów o kobietach w języku niemieckim. Nie przegap moich kolejnych wpisów: Post Views: 24 481 Nawigacja wpisu100 najczęstszych rzeczowników w języku niemiecki, czasowniki modalne w języku niemieckim; czasowniki nieregularne w j. niemieckim; zaimek dzierżawczy j. niemiecki; Zaimek osobowy w języku niemieckim; podstawowe czasowniki po niemiecku, j. niemiecki; stopniowanie przymiotników po niemiecku, j. niemiecki
zapytał(a) o 21:08 Zareaguj w języku niemieckim. Zapytaj kolegę na którym pietrze że mieszkasz na obrzeżach że w poniedziałek masz 6 kolegę kiedy ma że wstajesz o7 formę potoczną i oficjalną godziny 18:45Powiedź że twoja siostra codziennie sprząta pokójPowiedź że grasz w piłkę ręcznąZapytaj kolegę czym sie kelnera o kartęJesteś głodny?Powiedż, że w każdą sobote chodzisz płyawać. Odpowiedzi EKSPERTSoNja odpowiedział(a) o 11:52 in welchem Stock(werk) wohnst du?ich wohne in einer Vorstadtich habe am Montag 6 Unterrichtenwann hast du Geburtstag?ich stehe um 7 Uhr aufes ist achtzehn Uhr fünfundvierzig, es ist viertel vor siebenmeine Schwester räumt täglich den Zimmer aufich spiele Handballwofür interessierst du dich?darf ich die Speisekarte haben ?(hast du Hunger?) ja, ich habe Hungerich gehe jeden Samstag schwimmenproszz Uważasz, że ktoś się myli? lub
Rzeczowniki złożone składają się z dwóch lub nieraz więcej wyrazów, przy czym warto podkreślić fakt, że ostatni człon złożenia jest ZAWSZE rzeczownikiem i nazywamy go wyrazem określanym. Od tego ostatniego członu zależy też rodzaj gramatyczny całego złożenia i od niego właśnie zaczynamy tłumaczenie. Wystarczy porównać
Na tle innych języków niemiecki wyróżnia się przede wszystkim tym, że w nim wszystkie rzeczowniki są pisane wielką literą, np.: die Mutter, der Student, das Auto, i też tym, że wszystkie one posiadają rodzajnik, wyrażający ich rodzaj: żeński, męski i nijaki. Większość liter jest zbieżna z oznaczającymi je dźwiękami. W języku niemieckim funkcjonują długie i krótkie samogłoski: Samogłoski są wymawiane długo zawsze wtedy, gdy mamy do czynienia z sylabą otwartą (tzn. kończącą się samogłoską) lub, gdy po nich następuje spółgłoska wydłużająca artykulację samogłosek czy też, gdy samogłoski są podwojone, np. sagen, nehmen, das Meer. Samogłoski są wymawiane krótko zawsze przed spółgłoskami podwojonymi i w sylabach zamkniętych, np. der Kuss, bitten, die Katze. Pisownia zapożyczeń W języku niemieckim wyrazy zapożyczone na ogół są wymawiane tak samo, jak w tym języku, z którego przywdrowały, np.: Browser, Job, Jazz, Jacuzzi jak w języku angielskim, Regisseur, Boulevard jak we francuskim, Ski jak w norweskim, Physik, Philosophie jak w greckim, Oper, Arie, Kantate, Violine i inne muzyczne, tak samo terminy związane z bańkowością, np. Bank, Bankrott, Bilanz, Disagio, Giro, Groschen, Kasse, Kredit, Konto, Netto, Porto, Prokura, Rabatt, Rest und Risiko - jak języku włoskim. Nawiasem mówiąc, Polacy powinni być zainteresowani faktem, że od lat 70. XX wieku Niemcy nie walczą z wpływem języka angielskiego – oni nie starają się znaleźć angielskim wyrazom niemieckich odpowiedników. Oto i wszystkie podstępy związane z niemiecką wymową i pisownią. Gdy Państwo zapamiętacie wszystkie te zasady, nie będziecie mieć wielkich trudności w nauce tego starego, bardzo konkretnego, a zarazem i bardzo wyrazistego języka germańskiego. Gwarantujemy, że nauka niemieckiej wymowy i pisowni sprawi Państwu o wiele mniej trudności niż nauka języka angielskiego, gdzie każde słowo jest wymawiane i pisane inaczej. :) ROZPOCZNIJ NAUKĘPOMOŻE KTOŚ PLS DAJE NAJ 5. Zareaguj w języku niemieckim – konstrukcje z podręcznika. Nie bezmyślne przepisywanie z translatora!!!!!